NAFARROA

NAFARROA

   

Nafarroa Euskal Herriko probintzia bat da. Euskal Herriko Hego-Ekialdean kokatuta dago. Bere hiriburua Iruña da.

Herri nagusienak Tutera, Izarra, Tafalla eta Elizondo dira.

Mugei buruz, iparraldean Lapurdi, Nafarroa Behera eta Zuberoa daude, ekialdean Aragoi, hegoaldean Errioxa eta mendebaldean Gipuzkoa eta Araba daude.

Azalera eta biztanleriaz hitz egiten badugu, 644.566 biztanle ditu eta Iruñak ( hiriburua) 197.604 biztanle. Bere azalera 10.391 km2-koa da.

Erliebea ere dago, Urbasa, Leire, Pirineoak, Aralar, Izko, Alaitz, Lokiz, Andia, Errniega nafarroako mendiak dira. Lautada bat dago Nafarroako Herriberako lautada da.

Hidrografiari buruz, Ebro ibaia, Arga, Ega, Aragoi eta Bidasoa ibaiak dira famatuenak eta itsasorik ez du.

Klimari buruz hitz egiten badugu, Euskal Herriko klima guztiak ditu. klima Ozeanikoa, neguan hotza eta udan epela eta euri asko dago. Barrualdeko klima Mediterraneoa, neguan hotza, udan beroa eta ez du euri asko egiten. Transiziozko klima, udan beroak neguan hotzak eta ez du euri asko egiten eta azkeneko klima, Goi mendietako klima, neguan oso hotzak eta udan epelak. Prezipitazioak, elur modukoak.

Jarduera ekonomikoak ere daude, 1.go sektorean 3% pertsona lan egiten dute, 2. sektorean 32% eta 3. sektorean 64,5% pertsona egiten dute lan.

Historiari buruz hitz egingo badugu, lehenengo Nafarroa erromatarren mundua izan zen, gero Nafarroa egin zen eta garai honetan Iruña egin zen.

Kulturataz hitz egiten badugu, festa oso ezaguna dago, Sanfermin festa.

Gastronomian janaria famatuenak hauek dira: erronkariko gazta, menestra, ardo gorria,

lodosako piperra, zainzuriak eta alkatxofak.

Beraien hizkuntza euskara eta gaztelera da.

Bukatzeko eraikuntza famatuenak  hitzegiten badugu, Artajonako zerkoa, Oliteko gaztelua, Castillo de Javier eta Letiteko monasterioa dira famatuenak.